Her yıl Ramazan ve Kurban Bayramlarında gündeme gelir bayram ikramiyesi. Sosyal Güvenlik Kurumundan veya banka sandıklarından aylık alan herkesi ilgilendirir. Bu yazımızda bayram ikramiyesine ilişkin on soruya cevap aradık.
1- Bayram İkramiyesi Nedir?Sosyal Güvenlik Kurumu ile henüz devri tamamlanmamış Banka sandıklarından gelir ve aylık alanlara Ramazan ve Kurban bayramlarında ödenen 1.100 TL tutarındaki ikramiyedir.
2- Bayram İkramiyesi Kimlere Ödenir?Sosyal Güvenlik Kurumu veya Banka Sandıklarından;
İş kazası ve meslek hastalığından dolayı sürekli iş göremezlik geliri alanlara, Emekli aylığı, Malullük veya vazife malullüğü aylığı alanlar ile bu kişilerin ölümü halinde gelir veya aylık alan hak sahiplerine ödenir. 3- Bayram İkramiyesi Ne Kadardır?Emekli, malul veya vazife malullerinin aylıkları tam aylık olarak nitelendirilir. Bu aylıkları alan kişilerin 1.100 TL bayram ikramiyesi hakkı vardır.
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu bağlanan gelirler ise iş göremezlik oranına göre yüzde olarak nitelendirilir. Örneğin iş kazası sonucu %50 oranında gelir bağlanan kişiye 550 TL bayram ikramiyesi ödenir. Gelir oranı %30 olan kişiye ise 330 TL ödenir.
4- Bayram İkramiyesi Hangi Tarihte Ödenir?Bayram ikramiyesi Ramazan veya Kurban bayramının bulunduğu ay içerisinde gelir veya aylık alan kişilere ödenir.
Bayramın bulunduğu ay içerisinde gelir veya aylık hakkı olup da işlemleri daha sonra biten kişilere aylık veya gelir ödemesinin yanı sıra geriye doğru bayram ikramiyesi ödemesi yapılır.
5- Bayram İkramiyesi Nasıl Ödenir?Bayram ikramiyesi bayramın içinde bulunduğu ayda gelir veya aylık alan kişilerin aylık/gelir aldıkları banka hesaplarına aktarılır. Bayramın içinde olduğu ay gelir ve aylık bağlanan kişilerin ikramiyeleri T.C. kimlik numaralı nüfus cüzdanları ile daha önce tercih etmiş oldukları banka şubelerine gönderilir.
6- Yurtdışındaki Hizmetleriyle Kısmi Aylık Bağlananlara Nasıl Ödeme Yapılır?Ülkemizin yabancı ülkelerle yapmış olduğu sözleşmeler uyarınca Türkiye’deki hizmetleri gelir veya aylık bağlatmaya yetmeyen kişilere kısmi aylık bağlanır. Bu kişilerin ülkemizdeki prim günlerinin sözleşmeli ülkelerde geçen günlere oranına göre kısmi bayram ikramiyesi ödenir.
Örneğin kısmi aylık oranı %20 olan kişiye bayram ikramiyesinin %20’si ödenir.
7- Bayram İkramiyesinden Kesinti Yapılır mı?Bayram ikramiyelerinden yasa gereği kesinti yapılamaz ve bu ikramiyeler haczedilemez!
8- Bayram İkramiyesi Geri Alınır mı?İlgililere ödenmemesi gerektiği halde ödenen bayram ikramiyesi geri alınır. Özellikle sigortalı hizmetlerin iptali ile emekliliğin iptal edildiği durumlar olmaktadır. Emekliliğin iptal edildiği durumlarda o dönemde ödenen bayram ikramiyesi de yersiz ödenmiş olmaktadır.
Yersiz ödeme kişi kusurundan kaynaklanıyorsa bu ödemeler tespit edildikleri tarihten geriye on yıl gidilerek faiziyle tahsil edilir.
Kişi kusurundan kaynaklanmayan yersiz ödemeler faizsiz tahsil edilir.
Örneğin hem kendi SSK emekli aylığı, hem eşinden SSK ölüm aylığı hem de babasından yetim aylığı alan kişiye kurum hatası ile üç ikramiye gitmiş olabilir. Bu durumda fazladan giden iki ikramiye faizsiz olarak tahsil edilir.
Emekli aylıkları beş yıllık zamanaşımına tabi olduklarından geriye doğru istenebilirler. Aylığa başka birinin girmesi durumunda geriye doğru bayram ikramiyesi hakkı doğabilir. Bu durumda daha önce ödenen bayram ikramiyesi oranı değişeceğinden fazla ödeme oluşabilir. Bu tutarlar da geri alınır.
9- Bayram İkramiyesi Dul ve Yetimlere Ne Şekilde Ödenir?Bayram ikramiyesi hak sahibi niteliği taşıyan dul ve yetimlere gelir ve aylıkları oranında ödenir.
Hak sahiplerinin aylık ve gelir oranları kişisel durumlarına göre değişir. SSK ve Bağ-Kur ölümlerde;
Çalışmayan eş %75, Çalışan eş %50, Çalışan eş %50, çocuk %25 Çalışmayan eş %50, çocuk %25 Çalışan/Çalışmayan eş %50, %25 çocuk, %25 çocuk, Çalışan/Çalışmayan eş %40, %20 çocuk, %20 çocuk, %20 çocukEmekli Sandığı ölümlerde;
Emekli Sandığına tabi memur/emekli eş %50, SSK’lı çalışan/SSK emeklisi eş %75, Bağ-Kur’lu çalışan/Bağ-Kur emeklisi eş %75, Çalışmayan eş %75, Emekli Sandığına tabi memur/emekli eş %50, %30 çocuk, Emekli Sandığına tabi memur/emekli eş %50, %25 çocuk, %25 çocuk, Emekli Sandığına tabi memur/emekli eş %40, %20 çocuk, %20 çocuk, %20 çocuk Çalışmayan/SSK’lı/Bağ-Kur’lu eş %60, çocuk %30 Çalışmayan/SSK’lı/Bağ-Kur’lu eş %50, çocuk %25, %25 çocuk Çalışmayan/SSK’lı/Bağ-Kur’lu eş %40, çocuk %20, %20 çocuk, %20 çocukoranında aylık bağlanır. Aylık bağlama oranına göre de bayram ikramiyesi ödenir.
10- Birden Fazla Gelir ve Aylığı Olanlara Ne Şekilde Bayram İkramiyesi Ödenir?Sosyal güvenlik sistemimizde birden fazla dosyadan gelir veya aylık almak mümkündür. Bu dosyalar, emeklilik, iş kazası, eş ölüm gibi niteliklere sahip olabilir. Bu durumda bir kişi birden fazla aylık alabilir.
Örneğin kendi emekli olduğu için tam aylık alan bir kişiye vefat eden eşinden %50 oranında olmak üzere iki aylık bağlanır. Bu kişinin iki aylığı olmasına rağmen kendi emekli (%100) aylığından gelen 1.100 TL bayram ikramiyesi alacaktır.
Kendi aylığı olan kişi eşinden aldığı aylıktan dolayı bayram ikramiyesi alamaz. Bu durum iki yetim aylığı olan veya hem yetim hem dul aylığı olanlar için de geçerlidir. Bayram ikramiyesi en fazla ödeme yapılabilecek dosya üzerinden ödenir.